لقمَان
Lukman
Rreth Sures
- بِسۡمِ اللّٰہِ الرَّحۡمٰنِ الرَّحِیۡمِ﴿۱﴾31 : 1 Me emrin e Allahut, të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëbërësit.
- الٓـمّٓ ۚ﴿۲﴾31 : 2 Elif.Lam.Mim. (Unë jam Allahu, më i Dijshmi.)
- تِلۡکَ اٰیٰتُ الۡکِتٰبِ الۡحَکِیۡمِ ۙ﴿۳﴾31 : 3 Këto janë ajetet e Librit urtiplotë.
- ہُدًی وَّ رَحۡمَۃً لِّلۡمُحۡسِنِیۡنَ ۙ﴿۴﴾31 : 4 Janë udhëzim dhe mëshirë për mirëbërësit.
- الَّذِیۡنَ یُقِیۡمُوۡنَ الصَّلٰوۃَ وَ یُؤۡتُوۡنَ الزَّکٰوۃَ وَ ہُمۡ بِالۡاٰخِرَۃِ ہُمۡ یُوۡقِنُوۡنَ ؕ﴿۵﴾31 : 5 (Për) ata që falin namazin, japin zekatin dhe që ahiretin e besojnë me bindje.
- اُولٰٓئِکَ عَلٰی ہُدًی مِّنۡ رَّبِّہِمۡ وَ اُولٰٓئِکَ ہُمُ الۡمُفۡلِحُوۡنَ ﴿۶﴾31 : 6 Pikërisht këta janë në udhëzim prej Zotit të tyre dhe pikërisht këta janë të suksesshmit.
- وَ مِنَ النَّاسِ مَنۡ یَّشۡتَرِیۡ لَہۡوَ الۡحَدِیۡثِ لِیُضِلَّ عَنۡ سَبِیۡلِ اللّٰہِ بِغَیۡرِ عِلۡمٍ ٭ۖ وَّ یَتَّخِذَہَا ہُزُوًا ؕ اُولٰٓئِکَ لَہُمۡ عَذَابٌ مُّہِیۡنٌ ﴿۷﴾31 : 7 Ka nga ata që zgjedhin biseda të kota në këmbim (të së mirës), që t’i devijojnë (të tjerët) nga rruga e Allahut pa pasur dije, dhe e marrin për tallje (rrugën e Allahut). Të tillët kanë ndëshkim poshtërues.
- وَ اِذَا تُتۡلٰی عَلَیۡہِ اٰیٰتُنَا وَلّٰی مُسۡتَکۡبِرًا کَاَنۡ لَّمۡ یَسۡمَعۡہَا کَاَنَّ فِیۡۤ اُذُنَیۡہِ وَقۡرًا ۚ فَبَشِّرۡہُ بِعَذَابٍ اَلِیۡمٍ ﴿۸﴾31 : 8 Kur atyre u lexohen ajetet Tona, ata e kthejnë shpinën duke u mburrur, sikur nuk i kanë dëgjuar ato, sikur kanë dyllë në veshët e tyre. Jepu lajmin “e mirë” të një ndëshkimi të dhimbshëm.
- اِنَّ الَّذِیۡنَ اٰمَنُوۡا وَ عَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَہُمۡ جَنّٰتُ النَّعِیۡمِ ۙ﴿۹﴾31 : 9 Sigurisht, ata që besuan dhe bënë të mira, kanë kopshte me plot bekime.
- خٰلِدِیۡنَ فِیۡہَا ؕ وَعۡدَ اللّٰہِ حَقًّا ؕ وَ ہُوَ الۡعَزِیۡزُ الۡحَکِیۡمُ ﴿۱۰﴾31 : 10 Ata do të jetojnë në to përgjithmonë. Premtimi i Allahut është i vërtetë dhe Ai është i Plotfuqishmi, i Urti.
- خَلَقَ السَّمٰوٰتِ بِغَیۡرِ عَمَدٍ تَرَوۡنَہَا وَ اَلۡقٰی فِی الۡاَرۡضِ رَوَاسِیَ اَنۡ تَمِیۡدَ بِکُمۡ وَ بَثَّ فِیۡہَا مِنۡ کُلِّ دَآبَّۃٍ ؕ وَ اَنۡزَلۡنَا مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَاَنۡۢبَتۡنَا فِیۡہَا مِنۡ کُلِّ زَوۡجٍ کَرِیۡمٍ ﴿۱۱﴾31 : 11 Ai krijoi qiejt pa ndonjë shtyllë që mund ta shikonit dhe vuri male në tokë që (ato) t’ju sigurojnë ushqim dhe në të krijoi çdolloj gjallese. Dhe Ne zbritëm ujë prej qiellit dhe nxorëm në këtë (tokë) çdolloj çifti fisnik.
- ہٰذَا خَلۡقُ اللّٰہِ فَاَرُوۡنِیۡ مَاذَا خَلَقَ الَّذِیۡنَ مِنۡ دُوۡنِہٖ ؕ بَلِ الظّٰلِمُوۡنَ فِیۡ ضَلٰلٍ مُّبِیۡنٍ ﴿٪۱۲﴾31 : 12 Ky është krijimi i Allahut. Tani, më tregoni atë që krijuan të tjerët përveç Tij! Por të padrejtët janë në devijim të qartë.
- وَ لَقَدۡ اٰتَیۡنَا لُقۡمٰنَ الۡحِکۡمَۃَ اَنِ اشۡکُرۡ لِلّٰہِ ؕ وَ مَنۡ یَّشۡکُرۡ فَاِنَّمَا یَشۡکُرُ لِنَفۡسِہٖ ۚ وَ مَنۡ کَفَرَ فَاِنَّ اللّٰہَ غَنِیٌّ حَمِیۡدٌ ﴿۱۳﴾31 : 13 Ne i dhamë Lukmanit urtësinë (duke thënë): Falëndero Allahun, dhe kushdo që falënderon, falënderon për veten e tij dhe kushdo që bëhet mosmirënjohës, (ta dijë se) Allahu pa dyshim është i Pavarur, i Lavdishëm.Shpjegime
- وَ اِذۡ قَالَ لُقۡمٰنُ لِابۡنِہٖ وَ ہُوَ یَعِظُہٗ یٰبُنَیَّ لَا تُشۡرِکۡ بِاللّٰہِ ؕؔ اِنَّ الشِّرۡکَ لَظُلۡمٌ عَظِیۡمٌ ﴿۱۴﴾31 : 14 Dhe kur Lukmani i tha të birit të vet, tek po e këshillonte: O biri im! Mos i atribuo ortakë Allahut! T’i atribuosh ortak Atij, pa dyshim, është një e keqe shumë e madhe.Shpjegime
- وَ وَصَّیۡنَا الۡاِنۡسَانَ بِوَالِدَیۡہِ ۚ حَمَلَتۡہُ اُمُّہٗ وَہۡنًا عَلٰی وَہۡنٍ وَّ فِصٰلُہٗ فِیۡ عَامَیۡنِ اَنِ اشۡکُرۡ لِیۡ وَ لِوَالِدَیۡکَ ؕ اِلَیَّ الۡمَصِیۡرُ ﴿۱۵﴾31 : 15 Ne e porositëm njeriun rreth prindërve të tij; nëna e mbarti atë në dobësi pas dobësie pastaj gjidhënia e tij (u plotësua) për dy vjet; Më falëndero Mua dhe prindërit e tu. Tek Unë është kthimi.
- وَ اِنۡ جَاہَدٰکَ عَلٰۤی اَنۡ تُشۡرِکَ بِیۡ مَا لَیۡسَ لَکَ بِہٖ عِلۡمٌ ۙ فَلَا تُطِعۡہُمَا وَ صَاحِبۡہُمَا فِی الدُّنۡیَا مَعۡرُوۡفًا ۫ وَّ اتَّبِعۡ سَبِیۡلَ مَنۡ اَنَابَ اِلَیَّ ۚ ثُمَّ اِلَیَّ مَرۡجِعُکُمۡ فَاُنَبِّئُکُمۡ بِمَا کُنۡتُمۡ تَعۡمَلُوۡنَ ﴿۱۶﴾31 : 16 Nëse ata grinden me ty që të bësh ortak me Mua dikë a diçka për të cilën nuk ke dije, mos iu bind atyre dhe bashkëjeto me ta në këtë botë ashtu siç duhet dhe ndiq rrugën e atij që është anuar ndaj Meje. Më pas tek Unë do të jetë kthimi juaj, atëherë do t’ju tregoj për atë që bënit.
- یٰبُنَیَّ اِنَّہَاۤ اِنۡ تَکُ مِثۡقَالَ حَبَّۃٍ مِّنۡ خَرۡدَلٍ فَتَکُنۡ فِیۡ صَخۡرَۃٍ اَوۡ فِی السَّمٰوٰتِ اَوۡ فِی الۡاَرۡضِ یَاۡتِ بِہَا اللّٰہُ ؕ اِنَّ اللّٰہَ لَطِیۡفٌ خَبِیۡرٌ ﴿۱۷﴾31 : 17 O biri im! Edhe sikur të ketë diçka që peshon sa një kokërr sinapi dhe ajo të gjendet nën ndonjë shkëmb, ose në qiej, ose në tokë, Allahu do ta nxjerrë atë. Sigurisht, Allahu është i Mprehtë, i Gjithinformuar.
- یٰبُنَیَّ اَقِمِ الصَّلٰوۃَ وَ اۡمُرۡ بِالۡمَعۡرُوۡفِ وَ انۡہَ عَنِ الۡمُنۡکَرِ وَ اصۡبِرۡ عَلٰی مَاۤ اَصَابَکَ ؕ اِنَّ ذٰلِکَ مِنۡ عَزۡمِ الۡاُمُوۡرِ ﴿ۚ۱۸﴾31 : 18 O biri im! Fal namazin, porosit për të mirën, ndalo nga e keqja dhe duro mbi atë (vështirësi) që të gjen. Sigurisht, kjo është një punë shumë e rëndësishme.
- وَ لَا تُصَعِّرۡ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَ لَا تَمۡشِ فِی الۡاَرۡضِ مَرَحًا ؕ اِنَّ اللّٰہَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخۡتَالٍ فَخُوۡرٍ ﴿ۚ۱۹﴾31 : 19 Mos e kërvesh fytyrën (nga inati) para njerëzve, dhe mos ec nëpër tokë duke u mburrur. Njëmend, Allahu nuk do asnjë mendjemadh (dhe) mburravec.
- وَ اقۡصِدۡ فِیۡ مَشۡیِکَ وَ اغۡضُضۡ مِنۡ صَوۡتِکَ ؕ اِنَّ اَنۡکَرَ الۡاَصۡوَاتِ لَصَوۡتُ الۡحَمِیۡرِ ﴿٪۲۰﴾31 : 20 Ec i përmbajtur dhe ule zërin tënd. Pa dyshim, zëri më i papëlqyer është zëri i gomarit.
- اَلَمۡ تَرَوۡا اَنَّ اللّٰہَ سَخَّرَ لَکُمۡ مَّا فِی السَّمٰوٰتِ وَ مَا فِی الۡاَرۡضِ وَ اَسۡبَغَ عَلَیۡکُمۡ نِعَمَہٗ ظَاہِرَۃً وَّ بَاطِنَۃً ؕ وَ مِنَ النَّاسِ مَنۡ یُّجَادِلُ فِی اللّٰہِ بِغَیۡرِ عِلۡمٍ وَّ لَا ہُدًی وَّ لَا کِتٰبٍ مُّنِیۡرٍ ﴿۲۱﴾31 : 21 A nuk e keni parë se Allahu nënshtroi për ju gjithçka që është në qiej dhe gjithçka që është në tokë, dhe ju plotësoi bekimet e Tij, edhe së jashtmi, edhe së brendshmi?! Prej njerëzve ka të tillë që grinden rreth Allahut pa pasur as dije, as udhëzim dhe as ndonjë libër të qartë.
- وَ اِذَا قِیۡلَ لَہُمُ اتَّبِعُوۡا مَاۤ اَنۡزَلَ اللّٰہُ قَالُوۡا بَلۡ نَتَّبِعُ مَا وَجَدۡنَا عَلَیۡہِ اٰبَآءَنَا ؕ اَوَ لَوۡ کَانَ الشَّیۡطٰنُ یَدۡعُوۡہُمۡ اِلٰی عَذَابِ السَّعِیۡرِ ﴿۲۲﴾31 : 22 Dhe kur u thuhet: “Ndiqni atë që zbriti Allahu!”, thonë: “Jo, do ta ndjekim atë, në të cilën gjetëm baballarët tanë!” Vallë, edhe sikur djalli t’i thërriste ata drejt ndëshkimit të zjarrit?!
- وَ مَنۡ یُّسۡلِمۡ وَجۡہَہٗۤ اِلَی اللّٰہِ وَ ہُوَ مُحۡسِنٌ فَقَدِ اسۡتَمۡسَکَ بِالۡعُرۡوَۃِ الۡوُثۡقٰی ؕ وَ اِلَی اللّٰہِ عَاقِبَۃُ الۡاُمُوۡرِ ﴿۲۳﴾31 : 23 Dhe se kushdo që i dorëzohet Allahut dhe është mirëbërës, ka kapur lidhjen më të fortë. Tek Allahu është fundi i çështjeve.
- وَ مَنۡ کَفَرَ فَلَا یَحۡزُنۡکَ کُفۡرُہٗ ؕ اِلَیۡنَا مَرۡجِعُہُمۡ فَنُنَبِّئُہُمۡ بِمَا عَمِلُوۡا ؕ اِنَّ اللّٰہَ عَلِیۡمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوۡرِ ﴿۲۴﴾31 : 24 Nëse dikush mohon, mohimi i tij nuk duhet të të brengosë ty. Te Ne është kthimi i tyre, atëherë do t’ua tregojmë atë që ata bënin. Sigurisht, Allahu është i Gjithëdijshëm për gjithçka që mbajnë kraharorët.
- نُمَتِّعُہُمۡ قَلِیۡلًا ثُمَّ نَضۡطَرُّہُمۡ اِلٰی عَذَابٍ غَلِیۡظٍ ﴿۲۵﴾31 : 25 Ne i bëjmë të përfitojnë përkohësisht, më pas i detyrojmë drejt një ndëshkimi të rëndë.
- وَ لَئِنۡ سَاَلۡتَہُمۡ مَّنۡ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَ الۡاَرۡضَ لَیَقُوۡلُنَّ اللّٰہُ ؕ قُلِ الۡحَمۡدُ لِلّٰہِ ؕ بَلۡ اَکۡثَرُہُمۡ لَا یَعۡلَمُوۡنَ ﴿۲۶﴾31 : 26 Nëse i pyet: “Kush i krijoi qiejt dhe tokën?”, do të thonë patjetër: “Allahu!”. Thuaj: “Lavdia është e Allahut.” Por shumica e tyre nuk dinë.
- لِلّٰہِ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَ الۡاَرۡضِ ؕ اِنَّ اللّٰہَ ہُوَ الۡغَنِیُّ الۡحَمِیۡدُ ﴿۲۷﴾31 : 27 E Allahut është gjithçka që është nëpër qiej e tokë. Pikërisht Allahu është i Pavaruri, i Lavdishmi.
- وَ لَوۡ اَنَّ مَا فِی الۡاَرۡضِ مِنۡ شَجَرَۃٍ اَقۡلَامٌ وَّ الۡبَحۡرُ یَمُدُّہٗ مِنۡۢ بَعۡدِہٖ سَبۡعَۃُ اَبۡحُرٍ مَّا نَفِدَتۡ کَلِمٰتُ اللّٰہِ ؕ اِنَّ اللّٰہَ عَزِیۡزٌ حَکِیۡمٌ ﴿۲۸﴾31 : 28 Të gjitha pemët që ka toka sikur të bëheshin pena, dhe deti (të bëhej bojë shkrimi) dhe pas tij të shtoheshin edhe shtatë dete të tjera, nuk do të përfundonin fjalët e Allahut. Sigurisht, Allahu është Mbizotërues, i Urtë.
- مَا خَلۡقُکُمۡ وَ لَا بَعۡثُکُمۡ اِلَّا کَنَفۡسٍ وَّاحِدَۃٍ ؕ اِنَّ اللّٰہَ سَمِیۡعٌۢ بَصِیۡرٌ ﴿۲۹﴾31 : 29 Edhe krijimi juaj, edhe ringjallja juaj janë si (krijimi dhe ringjallja) e një shpirti të vetëm. Sigurisht, Allahu është Gjithëdëgjues, Largpamës.
- اَلَمۡ تَرَ اَنَّ اللّٰہَ یُوۡلِجُ الَّیۡلَ فِی النَّہَارِ وَ یُوۡلِجُ النَّہَارَ فِی الَّیۡلِ وَ سَخَّرَ الشَّمۡسَ وَ الۡقَمَرَ ۫ کُلٌّ یَّجۡرِیۡۤ اِلٰۤی اَجَلٍ مُّسَمًّی وَّ اَنَّ اللّٰہَ بِمَا تَعۡمَلُوۡنَ خَبِیۡرٌ ﴿۳۰﴾31 : 30 A nuk e pe se Allahu fut natën në ditë dhe fut ditën në natë dhe vuri në shërbim diellin dhe hënën?! Secili lëviz drejt një afati të përcaktuar dhe se Allahu është i Gjithinformuar për atë që bëni.
- ذٰلِکَ بِاَنَّ اللّٰہَ ہُوَ الۡحَقُّ وَ اَنَّ مَا یَدۡعُوۡنَ مِنۡ دُوۡنِہِ الۡبَاطِلُ ۙ وَ اَنَّ اللّٰہَ ہُوَ الۡعَلِیُّ الۡکَبِیۡرُ ﴿٪۳۱﴾31 : 31 Kështu është sepse pikërisht Allahu është i Vërteti dhe ajo që ata lusin në vend të Tij, është e gënjeshtërta dhe se pikërisht Allahu është i Larti, i Madhi.
- اَلَمۡ تَرَ اَنَّ الۡفُلۡکَ تَجۡرِیۡ فِی الۡبَحۡرِ بِنِعۡمَتِ اللّٰہِ لِیُرِیَکُمۡ مِّنۡ اٰیٰتِہٖ ؕ اِنَّ فِیۡ ذٰلِکَ لَاٰیٰتٍ لِّکُلِّ صَبَّارٍ شَکُوۡرٍ ﴿۳۲﴾31 : 32 A nuk e pe se anijet lundrojnë në det me bekimin e Allahut, që t’ju tregojnë juve disa nga shenjat e Tij?! Sigurisht, në këtë ka shenja për çdo të duruar (dhe) mirënjohës.
- وَ اِذَا غَشِیَہُمۡ مَّوۡجٌ کَالظُّلَلِ دَعَوُا اللّٰہَ مُخۡلِصِیۡنَ لَہُ الدِّیۡنَ ۬ۚ فَلَمَّا نَجّٰہُمۡ اِلَی الۡبَرِّ فَمِنۡہُمۡ مُّقۡتَصِدٌ ؕ وَ مَا یَجۡحَدُ بِاٰیٰتِنَاۤ اِلَّا کُلُّ خَتَّارٍ کَفُوۡرٍ ﴿۳۳﴾31 : 33 Kur dallgët i mbulojnë porsi hijet, ata i luten Allahut duke ia përkushtuar besimin vetëm Atij. Dhe kur Ai i shpëton drejt bregut, prej tyre ka nga ata që mbajnë qëndrim të mesëm. Askush nuk i kundërshton shenjat Tona, përveç atyre që janë tepër mashtrues (dhe) mosmirënjohës.Shpjegime
- یٰۤاَیُّہَا النَّاسُ اتَّقُوۡا رَبَّکُمۡ وَ اخۡشَوۡا یَوۡمًا لَّا یَجۡزِیۡ وَالِدٌ عَنۡ وَّلَدِہٖ ۫ وَ لَا مَوۡلُوۡدٌ ہُوَ جَازٍ عَنۡ وَّالِدِہٖ شَیۡئًا ؕ اِنَّ وَعۡدَ اللّٰہِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّکُمُ الۡحَیٰوۃُ الدُّنۡیَا ٝ وَ لَا یَغُرَّنَّکُمۡ بِاللّٰہِ الۡغَرُوۡرُ ﴿۳۴﴾31 : 34 O njerëz! Kini druajtje ndaj Zotit tuaj dhe kini frikë nga dita kur nuk do t’i bëjë dot dobi as babai të birit dhe as i biri nuk do t’i vlejë për asgjë babait. Sigurisht, premtimi i Allahut është i vërtetë, andaj, nuk duhet t’ju mashtrojë jeta e kësaj bote, dhe (djalli) mashtrues nuk duhet t’ju mashtrojë në lidhje me Allahun.
- اِنَّ اللّٰہَ عِنۡدَہٗ عِلۡمُ السَّاعَۃِ ۚ وَ یُنَزِّلُ الۡغَیۡثَ ۚ وَ یَعۡلَمُ مَا فِی الۡاَرۡحَامِ ؕ وَ مَا تَدۡرِیۡ نَفۡسٌ مَّاذَا تَکۡسِبُ غَدًا ؕ وَ مَا تَدۡرِیۡ نَفۡسٌۢ بِاَیِّ اَرۡضٍ تَمُوۡتُ ؕ اِنَّ اللّٰہَ عَلِیۡمٌ خَبِیۡرٌ ﴿٪۳۵﴾31 : 35 Pa dyshim, tek Allahu është dija për Orën. Ai zbret shiun, di atë që gjendet në mitra; asnjë shpirt nuk di se çfarë do të punojë nesër dhe asnjë shpirt nuk di se në cilën tokë do të vdesë. Njëmend, Allahu është i Gjithëdijshëm, i Gjithinformuar.Shpjegime